By czerpać maksymalne doznania i przyjemność z narciarstwa, proponujemy rozejrzeć się za sprzętem dostosowanym do wymagań i umiejętności. Polecamy zadbać o komfort szusowania najpierw w teorii, na początku zgłębiając wiedzę na temat doboru wymarzonej i idealnej pary nart. Czas na to poświęcony na pewno zaowocuje na stoku. Producenci nart i ich departamenty rozwojowe wychodzą naprzeciw zróżnicowanym potrzebom narciarzy i każdego roku przedstawiają bogatą ofertę modeli, wśród których… łatwo się pogubić. Poniżej krótkie wytłumaczenie i kilka ważnych uwag, na co należy zwrócić uwagę i kogo słuchać przy doborze własnych nart.

1. Carving = jeszcze więcej funu

Już dosyć sporadycznie, ale nadal można zauważyć na stoku osoby jeżdżące dostojnie i znakomicie technicznie, tzw. stylem klasycznym ("kolanko przy kolanku"). Z różnych przyczyn, ale przede wszystkim dlatego, by narty nie zostały wyparte przez snowboard, i po to, by narciarstwo stało się sportem jeszcze bardziej dostęnym, zrezygnowano z jazdy klasycznej i zastąpiono ją carvingiem. Tzw. rewolucja carvingowa opierała się na nowoczesnej konstrukcji nart, taliowaniu i rozkładowi flexów. Powstała nowa technika jazdy, styl carvingowy, łatwiejszy do opanowania i powszechnie uważany za bardziej dynamiczny, a także dający więcej przyjemności z jazdy niż styl klasyczny (choć wiele osób, które wychowały się na jeździe klasycznej, nie mogłoby nie zgodzić się z tą opinią). My jak najbardziej doceniamy i szanujemy ich zdanie, gdyż mamy świadomość, że bez narciarstwa klasycznego nie byłoby narciarstwa carvingowego. Poza tym, podczas spotkań z narciarzami klasycznymi i jazdy z nimi na stoku zyskaliśmy pewność, że dobry narciarz klasyczny, który z racji czasów przesiadł się na narty carvingowe, poradzi sobie z każdą nartą i z każdym stokiem. W drugą stronę nie zawsze tak to działa - dobry narciarz, który wychował się tylko na jeździe carvingowej, nie zawsze zjedzie z każdej trasy na każdym sprzęcie.

Do jazdy carvingowej używa się nart taliowanych, czyli takich, których środkowa część (talia) jest węższa od dziobów i tyłów nart. Jeżeli więc w Twoim garażu wciąż stoi para długich sztachet "Polsport", oddaj im hołd z racji historycznej już wartości i poświęć chwilę na zastanowienie się, w której grupie powinieneś szukać współczesnych nart dla siebie:

• Allround – najbardziej popularna grupa nart w Polsce. Przeznaczone są do szusowania głównie po przygotowanych trasach. Promień skrętu w tej grupie waha się od 12 m do ok. 18 m (talia 68-74 mm). Wśród nart allroundowych znajdą dla siebie odpowiedni sprzęt zarówno narciarze początkujący, średniozaawansowani, jak i zaawansowani. Do tej grupy należy też większość nart damskich i dziecięcych.
• Freeride – narty przeznaczone do jazdy po głębokim śniegu, zwykle poza wyznaczonymi trasami. Są bardziej miękkie, szerokie (mniej taliowane), by nie zapadały się w śniegu, a także stosunkowo długie. Przeznaczone są dla narciarzy co najmniej średniozaawansowanych, którzy posiadają odpowiednie umiejętności do jazdy po nieoznakowanych trasach (i najlepiej towarzysza jazdy). Na takim sprzęcie trudniej jeździ się po przygotowanych, utwardzonych nawierzchniach, aczkolwiek jest to możliwe.
• Allmountain – narty pomiędzy Allroundem, a Freeridem. Z powodu dosyć szerokiej talii (74-90 mm) nadają się zarówno do jazdy po utwardzonych trasach, jak i kopnym śniegu. To dość uniwersalny sprzęt o wszechstronnym flexie. Gwarantują dużo zabawy zarówno na trasie, jak i poza nią.
• Freestyle – nazywane też nartami typu twintip ze względu na podgięcie obu końców. Doskonałe do wszelkiego rodzaju trików, skoków, jazdy tyłem, piruetów i innych ewolucji na trasie oraz w specjalnie przygotowanych snowparkach. Jednym zdaniem - są to kolejne narty dla co najmniej średniozaawansowanych narciarzy, którzy szukają nowych wrażeń. Są bardzo elastyczne, lekkie, mało taliowane, mają bardzo niski flex (twardość) aby dobrze amortyzować lądowania i być mniej podatnymi na zniszczenie.
• Race – poza nartami stricte zawodniczymi w tej grupie znajdują się też narty dla zaawansowanych narciarzy z "żyłką rywalizacji", czyli race'owe rekreacyjne. Do tej grupy zaliczamy narty do slalomu i do giganta. Slalom – to jedne z najmocniej taliowanych nart na rynku. Idealne do wykonywania krótkich, ciasnych skrętów (promień skrętu 9-14 m). Doskonale sprawdzają się na stromych, oblodzonych stokach. Aby w pełni wykorzystać ich potencjał, należy jednak opanować umiejętność szybkiej, agresywnej jazdy na krawędziach. Trzeba być również dobrze przygotowanym fizycznie. Gigant– narty w tej grupie są również przystosowane do agresywnej jazdy po stromych, przygotowanych trasach. Mają one jednak zdecydowanie dłuższy promień skrętu (16-30 m). Ze względu na duże prędkości, które można osiągnąć na nich podczas jazdy, narty te powinny być używane jedynie przez doświadczonych narciarzy na szerokich i stosunkowo pustych trasach.

2. Promień skrętu

Dla początkującego narciarza "promień skrętu" brzmi zazwyczaj jak "czary-mary", albo magiczna właściwość narty. Tymczasem zasada jest prosta: im mniejszy promień skrętu, tym ciaśniejszy skręt i odwrotnie, im większy promień, tym dłuższy skręt. Promień skrętu jest oczywiście zależny od stopnia taliowania narty i jej długości: im mocniej wytaliowana narta, tym mniejszy promień, a zarazem ciaśniejszy skręt. Im krótsza narta, tym promień skrętu mniejszy.

MOCNE TALIOWANIE = MAŁY PROMIEŃ SKRĘTU = CIASNY SKRĘT

Poszczególne długości nart danego modelu mają różny promień skrętu. Dlatego przed zakupem nart z danej grupy należy przede wszystkim określić ich długość. Zwykle producenci podają w swych katalogach wartość tej danej, np. 14 m dla długości 167 cm, oznacza to, że jeśli chcemy nartę krótszą w tym samym modelu, np. 160 cm, to jej promień skrętu będzie mniejszy - załóżmy 13 m; jeśli wybierzemy ten model w długości 175 cm, to promień skrętu będzie wynosił około 15 m.

3. Historia pewnego rewolucyjnego rockera

Od kilku lat mamy do czynienia z nowym, ale dosyć już powszechnym wśród wszystkich producentów, profilem nart: rockerem. Mówiąc najprostszym językiem, rocker to podgięcie ku górze przedniej części narty na określonym jej odcinku, w niektórych modelach nart podgięte są również tyły. Ten trend zapoczątkowała firma K2, która stosowała rocker głównie w nartach freeride'owych (poza trasę).

Dzisiaj praktycznie każda licząca się branży narciarskiej firma posiada w swojej kolekcji narty allround, allmountain i freeride z rockerem. Profil rocker spowodował kolejną jakościową zmianę w narciarstwie, dopełniającą rewolucję carvingową. Konstrukcja i geometria narty, specjalnie zaadaptowane do nowego profilu, umożliwiły osiągnięcie niesamowitego efektu: narta z rockerem zyskała łatwość skrętu narty krotkiej oraz stabilność i przyczepność narty długiej, szczególnie przy dużych prędkościach.

Dziś możemy używać dłuższych nart, niż to było w czasach przed rockerem. Sprzęt o takim profilu pozwala dużo łatwiej skręcać, gdyż krawędź efektywna (styczna z podłożem) znacznie się skróciła. Przy przechodzeniu z krawędzi na krawędź oraz przy inicjacji skrętu narta styka się z podłożem na krótszym odcinku, a w momencie, kiedy jesteśmy w drugiej fazie skrętu, i nawet delikatnie ustawimy narty pod kątem (wejdziemy na krawędzie), narta zyskuje dużą stabilność. Dzieje się tak dzięki pełnemu wykorzystaniu krawędzi na całej długości, co powoduje znakomite jej trzymanie. Narty z rockerem nie przebijają się podczas skrętu przez śnieg jak lodołamacz. Podgięte dzioby sprawiają, że część narty szybuje delikatnie nad śniegiem, a całość zachowuje się lekko i zwinnie.

4. Długość nart dla dorosłych

Ilu narciarzy na stoku, tyle teorii na temat idealnej długości nart. Nic dziwnego, skoro to tak indywidualna sprawa. Wybór długości powinien być uzależniony od czterech czynników:

• grupy nart
• stopnia zaawansowania narciarza
• wagi i wzrostu narciarza
• posiadania przez narty rockera lub jego brak

Dobór nart bez rockera
Narty bez rockera zazwyczaj powinny sięgać narciarzowi do odcinka pomiędzy nosem, a brodą, w zależności od grupy:

• Allround krótsze od wzrostu: od 10 do 20 cm
• Allmountain krótsze od wzrostu: od 10 do 20 cm
• Race slalomowe krótsze od wzrostu: od 10 do 15 cm
• Race gigantowe krótsze od wzrostu: od 0 do 5 cm

Osobom początkującym zwykle poleca się narty krótsze i bardziej miękkie, które są łatwiejsze w obsłudze i bardziej zwrotne, choć zaznaczmy, że przy większych prędkościach mniej stabilne. Narciarze bardziej zaawansowani wybierają dłuższe i twardsze narty, które umożliwiają komfortową jazdę przy większych prędkościach. Nie bez znaczenia jest jednak waga narciarza: im większa waga tym dłuższe i twardsze narty.

Dobór nart z rockerem
Choć ciężko zmienić przyzwyczajenia i uwierzyć, że rocker faktycznie działa - wielu ma wątpliwości, czy kupić narty 10 cm dłuższe, niż poprzedni używany model, który rockera nie miał. Zapewniamy jednak, że rocker faktycznie działa. Sceptyków zachęcamy także do sprawdzenia nart z rockerem w akcji (możliwość wypożyczenia w naszym centrum testowym). Przy doborze długości nart z rockerem proponujemy następujące wskazówki:

• Allround krótsze od wzrostu: od 5 do 15 cm
• Allmountain krótsze od wzrostu: od 5 do 15 cm
• Race slalomowe krótsze od wzrostu: od 5 do 15 cm
• Race gigantowe identyczna długość nart jak wzrost
• Freeridowe dłuższe od wzrostu od 5 do 15 cm
• Freestylowe +/- 5 cm od wzrostu

5. Cena nart i wskazówki dotyczące producenta

Ostatnim czynnikiem, który wpływa na wybór spośród różnych modeli, jest oczywiście cena, na którą wpływ mają materiały i technologie, w które narty zostały wyposażone. Początkujący narciarz nie odczuje takich niuansów, jak konstrukcja czy rodzaj użytych tworzyw i ich budowa. Jednak dla średniozaawansowanego i zaawansowanego narciarza takie czynniki będą miały kluczowe znaczenie, gdyż mają wpływ na jakość, wytrzymałość i dynamikę nart.

Skoro czytasz ten artykuł, trafiłeś do specjalistycznego sklepu, gdzie co roku testujemy nową kolekcję, sami jesteśmy instruktorami i zawsze służymy radą. Przestrzegamy przed sklepami "garażowymi" i wielkopowierzchniowymi, gdyż tam cena zwykle jest niższa, ale jakość towaru i pomoc w precyzyjnym doborze pozostawia wiele do życzenia. W efekcie klient kupuje narty, które za rok musi wymienić i z pozornych oszczędności robią się dodatkowe koszty. Jeśli zupełnie początkujący decyduje się na kupno nart, warto pamiętać, by były one choć delikatnie rozwojowe, a nie na jeden sezon. To jeden z czynników, który należy brać pod uwagę przy planowaniu budżetu na sprzęt narciarski.

Jeśli decydujesz się na narty używane, to zwróć uwagę, by były z pewnego źródła. Trzeba pamiętać, by nie były to tylko narty bardzo dobrze przeserwisowane, a w rzeczywistości "wyklepane". Musisz być pewien, że ich żywotność (grubość krawędzi, ślizgu, trwałość konstrukcji) musi wskazywać, że posłużą przez kilka sezonów.

Jeśli chodzi o wybór producenta i modelu nart, to sprawa bardzo indywidualna. Każdy ma swoje preferencje, doświadczenia, dodatkowo sugestie znajomych, którzy są np. zakochani w danej marce narciarskiej. Niektórzy posiadają wiedzę z internetu czy gazet na temat poszczególnych firm i modeli, wpływ mają na nas także telewizyjne relacje z narciarskiego Pucharu Świata. Ostatecznie docieramy do sklepu narciarskiego i tam odbywamy rozmowę ze sprzedawcą. Najważniejsze przy doborze to słuchać osób, które są wiarygodne i zaufane. Polecamy też testowanie nart. I nawet, jeśli nie przetestujesz tych idealnych, to wyrobisz sobie zdanie o danej firmie czy grupie nart, twardości i taliowaniu, a wtedy poszukiwania tej jedynej pary będą dużo łatwiejsze. Z naszej strony rekomendujemy takich producentów jak: Atomic, Scott, Voelkl, Head, Rossignol, Fischer, Salomon. Z tak szerokiego wachlarza firm jesteśmy w stanie znaleźć narty, które spełnią oczekiwania i zaspokoją wszelkie indywidualne potrzeby każdego klienta.

Przygotowane przez ekipę SnowShop.pl